پورتال جامع گیلان


تخم نوغان

TOXM-NOQÂN تلفظ

حشره ها دسته بندی


تخم نوغان را در جعبه ای مقوائی در بسته از خارج وارد می کنند. سابقا تخم نوغان های روسی و فرانسوی و خانچیان به علت مرغوبیت در ایران بازار داشت. اما امروزه نوغان داران گیلک تخم نوغان ژاپنی را ترجیه می دهند، چون به تجربه ثابت شده بازده تخم نوغان ژاپنی دو برابر است. سطح جعبه مقوایی تخم نوغان به منظور رسیدن هوا به تخم ها، به طور فابریکی متخلخل است. نوغان دار یا پروش دهنده کرم ابریشم بعد از آنکه تخم نوغان را از دولت یا وارد کننده خریداری کرد و آن را به خانه آورد، در جعبه را باز نموده و تخم ها را درون کالبی (ظرف مدور لاوک مانندی از سرگین گاو است) می ریزد. البته در حال حاضر کالبی های چوبی و مربع شکل متداول تر است. تخم ها چون به غذا احتیاج دارند، نوغان دار برگ درخت توت سفید را مرتبا قیمه قیمه کرده در کالبی روی تخم ها می پاشد. کالبی را برای دور نگه داشتن از آسیب پرندگان و حشرات علی الخصوص مورچه روی سرتیر اتاق پر از دود هیزم خانه روستا قرار می دهد. تخم ها را به مجرد در آوردن از جعبه کج می گویند. کج در کالبی دو دوره خواب پشت سر می گذارد. خواب اول موسوم به ایسکولوب هشت روز طول می کشد و دوره خواب دوم یا دوتاب هم هفت روز است. بعد از دوتاب کج ها را از منزل به تلمبار منتقل می کنند. تلمبار را قاعدتا در وسط باغ توت می سازند. کج بعد از آنکه در تلمبار سه تا چهار روز با برگ توت تغذیه شد به یک خواب هشت روزه دیگر به نام سه تاب فرو می رود. خواب چهارم کج یا خواب آخر او ده روز طول می کشد. در واقع تا کج پیله بسازد و خود را در زندان پیله محصور سازد روی هم رفته پنجاه روز وقت می گیرد. بعد از سرآمدن مهلت پنجاه روزه نوغاندار هشت روز دیگر تحمل می نماید آنگاه برای چیدن پیله اقدام می کند. ناگفته نماند که کج در هر یک از دوره های خواب پوست می اندازد. پوست اندازی را پوست کلانه می گویند. کج در اثنای خواب چسبی موسوم به تائی (ابریشم مایع) ترشح کرده و به وسیله آن خود را به تنه سرشاخه توت می چسباند. نوغان دار، در روز پنجاه و هشتم بعد از آماده شدن پیله ها یاور می کند. یعنی از اهل روستا تقاضا می کند جهت چیدن پیله و پاکاچینا (پاک چینی) به کمکش بشتابند. پیله چینی هر تلمبار یک صبح تا غروب طول می کشد. در طول روز نوغاندار و زن و فرزندانش پیله های چیده شده را با چان به منزل برده و تا موقع ابریشم کشی یا زمان فروختن پیله به اداره در محل محفوظ نگهداری می کنند. ابریشم کشی باید قبل از آنکه کرم پروانه بشود و پیله را به قصد خارج شدن سوراخ کند انجام گیرد. هر پیله که به جثه یک تخم کبوتر است از سه لایه نخ بدون گره تشکیل یافته. لایه خارجی را به علت نامرغوب بودن تفاله ابریشم به آلمانی Flockseide می گویند. لایه دوم به طول 900 متر نخ مرغوب و یکنواخت است. لایه سوم علیرغم مرغوبیت فاقد یکنواختی است. لایه های سه گانه در مجموع 3000 تا 4000 متر درازا دارد و از هر 7 تا 9 کیلوگرم پیله خشک قریب 1 کیلوگرم ابریشم خام عمل می آید. قطر هر عدد تخم نوغان 1 تا 1.5 میلی متر است و کرم ماده 300 تا 800 تخم می ریزد. ابریشم حاصله هادی حرارت است و بدون آنکه مرطوب بنماید می تواند تا 30% وزن خود رطوبت بردارد. رنگ پیله سفید است لیکن از هر تلمبار حدود نیم کیلو پیله زرد چیده می شود. در حال حاضر تخم نوغان سفید آسیای شرقی موسوم به Bombyx Mori بهترین تخم نوغان دنیا محسوب می شود.هر جعبه تخم نوغان 50 گرم وزن دارد.و محتوی 35000 عدد تخم می باشد و هر 5 پیله یک من ابریشم می دهد. کرم ابریشم خانواده Bombycidae و نام علمی آن Bombyx Mori است. کرم ابریشم تنها پروانه خانگی و اهلی شده است. اتکای او به انسان به اندازه ای است که بدون انسان زنده نخواهد ماند. نوع وحشی کرم ابریشم بکلی از بین رفته است. پروانه کرم ابریشم فربه، درشت و به رنگ زرد چرکتاب است و قدرت پرواز ندارد. پروش کرم ابریشم یکی از قدیمی ترین صنایع دنیا است و چینی ها از 2600 سال قبل از میلاد به این کار اشتغال داشتند.



apps